۸۶۰- مثلاٌ وقتی دل درد می گیریم و فوراً به جستجوی علت و سبب آن در بیرون از خود برمی آئیم تا مثلاً غذائی را که خورده ایم و یا آب و هوا و عوامل غیر خودی را مسبب آن بدانیم این همان منطق علیّتی و فلسفی است. حتّی اگر علت و باعث این درد را خدای بیرونی و آسمانی هم بدانیم بازهم دچار غفلت و ضلالت هستیم. “آن در خود شماست چرا نمی بینید.” قرآن- این نوع آیات که در کتاب خدا به وفور یافت می شود شفا و دوا و علاج مرض علیّت و غفلت است. انسان خود علّت و معلول خویش است. فهم یگانگی علت- معلول منجر به امحال علیّت شده و سرآغاز حکمت توحیدی و تفکر و تعقل و رویکرد الهی است در الساعه! و لذا صبر بر مسائل و مشکلات در کتاب خدا به عنوان مهمترین عنصر حکمت و هدایت ذکر شده است که عین صبر با خود و ماندن با خود است ولی: “صبور باشید و نمی توانید الا با خدا!” قرآن- یعنی انسان بمیزانی که با خدای خودی در خود آشنا می شود می تواند صبور باشد و بر قلمرو الساعه و واقعیت وارد شود که قلمرو صدق و شهود و حق و شنیدن و فهمیدن است. و اینست حکمت قرآنی!
