۱
🔹 جادوي پژواك بخل
▫️ خودشناسی اخلاقی
▪️ مقاله شماره 14
خداوند در کتابش کافران را جملگی بخیل می نامد و عجب اینکه می فرماید که آنها نسبت به خودشان بخل می ورزند .
براستی این چه رازی است؟ می دانیم که صفاتی چون بخل و حسد ھمواره دیگران را مخاطب می سازد و ویژگی ھای مثبت مردم را مورد تهاجم و انکار و عداوت قرار می دھد .
در واقع اینان در قبال بدبختی ھای دیگران احساس خوشبختی جنون آمیزی دارند و در قبال خوشبختی دیگران ھم احساس بدبختی می کنند .
این ھمان بخل است که از ویژگی های درجه اول کفر انسان است .
و اما می دانیم که احساس خوشبختی و بدبختی در ھر فردی ھمواره برخاسته از نزدیکترین رابطه او با عزیزترین کسان است مثل والدین ، ھمسر ، دوست و …. آدمی به خودی خود و با خودش نه خوشبخت است و نه بدبخت زیرا یک جانور است .
و ھویّت انسانی مخلوق ارتباط با سایر انسانهاست و ھر کسی در رابطه با دیگران است که بدبخت یا خوشبخت است و لذا ھمواره دیگری را علّت این امر می داند مخصوصاً علّت بدبختی خود .
پس اگر چنین است که جز این نیست پس اگر به سعادت و عزت دیگران بخل ورزیم و آنرا انکار و متھم نمائیم در واقع خود را از این خوشبختی محروم کرده ایم .
در حالی که اگر آن را تصدیق کنیم بر این قلمرو وارد می شویم و از آن بر خوردار می شویم .
معمولاً شدیدترین بخلھا متوجه شبیه ترین و یا نزدیکترین آدم ھای زندگی می شود یعنی کسانی که روزی ھم سطح و ھمطراز ما بوده اند به جای تصدیق این موفقیت و سعادت آنھا ، به تکذیب و تھمت آن می پردازیم در حالی که به واسطه شباھت و نزدیکی قبلی می توانیم به آسانی به ھمان سعادت برسیم ولی آن را تکذیب کرده و خود را از آن محروم می کنیم در حالی که اتفاقاً بواسطه شرایط مشترکی که با آن فرد داریم سعادت مشترکی ھم می توانیم داشته باشیم و سعادت او نشانه و آدرس سعادت ماست .
پس واضح شد که چرا بخل به دیگران عملاً بخل نسبت به خودمان است و به خودمان می رسد . و آرزوی بدبختی این نوع انسانھا را نمودن عین آرزوی بدبختی برای خویشتن است.
عاقبت بخل به دیگران مو جب چنان جنونی می شود که احساس می کنیم که آنها موجب بدبختی ما ھستند و بلکه ما را طلسم نموده اند در حالیکه این طلسم بخل خود ماست.
✓ برگرفته از کتاب دائرةالمعارف عرفانی _ جلد اول _ فصل دوم _ فلسفه تعلیم و تربیت
« اثر استاد علی اکبر خانجانی »