۱۶۶- پس بايستی گوهره «عليكم انفسكم» را آن موتور محركه عرفان نفس و حركت جوهر و استحقاق ذكر پذيری دانست كه در يك كلمه چيزی جز پذيرش كل مسئوليت حيات و سرنوشت خويشتن نيست. در حالی كه تقريباً همه مكاتب خودشناسی غربی و هندی و انگليسی در عصر ما مكاتب فرافكنی چنين مسئوليتی می باشد كه همه مسئوليتهای بشری بسوی ژنتيك و تاريخ و تناسخ و جبرهای جغرافيايی و سياسی و اقتصادی و آموزشی و تربيتی فرافكنی می شوند كه آخرينش جبر سرنوشت و قضا و قدر است در حالی كه انسان عارف و اهل ذكر نهايتاً بايستی مسئوليت خدا و كل خلقش را بر عهده گيرد. ميزان درك و دريافت روح و ذكر از آثار ما نيز تماماً بستگی به همين امر عليكم انفسكم دارد در غير اينصورت همه اين معارف را وارونه ساخته و خود را سرنگون می سازد.
